Koorts ontcijferd!

Wat is koorts eigenlijk?

Onze lichaamstemperatuur verandert in de loop van de dag: ‘s morgens is deze ±36°C en tegen de avond ±37,5°C.

Koorts is een verhoogde lichaamstemperatuur, meestal vanaf 38°C. Hoewel het vaak ongemakkelijk is, hoeft koorts niet altijd meteen onderdrukt te worden. In veel gevallen is het een natuurlijke reactie van het lichaam om infecties te bestrijden. Het is echter belangrijk om alert te zijn wanneer de koorts hinderlijk wordt of te hoog oploopt, zoals bij volwassenen vanaf 40°C. Wanneer de lichaamstemperatuur boven de 42,6°C stijgt, wordt het gevaarlijk en kan het zelfs levensbedreigend zijn.

De lichaamstemperatuur kan op verschillende plaatsen gemeten worden. Afhankelijk van de plaats van de meting, dient er een correctie te gebeuren:

• In de mond (oraal): Dit is de meest gebruikte methode. Er is vaak geen correctie nodig, maar wanneer je het vergelijkt met rectale metingen, kan de orale temperatuur ongeveer 0,3 - 0,6 °C lager zijn.

• In de anus (rectaal): Dit wordt beschouwd als de meest nauwkeurige methode om de lichaamstemperatuur te meten.

• Onder de oksel (axillair): De temperatuur gemeten onder de oksel is meestal lager dan de orale of rectale temperatuur. Het verschil kan variëren van 0,5 - 1,2 °C lager.

• In het oor: Deze methode meet de warmte van het trommelvlies en kan vrij nauwkeurig zijn, hoewel het soms lastig is om het correct uit te voeren. De temperatuur kan ongeveer 0,3 - 0,6°C hoger zijn dan de orale temperatuur.

• Via de slaap of voorhoofd: Deze methode meet de temperatuur aan de oppervlakte van de huid en is vergelijkbaar met de orale temperatuur.

Bij jonge kinderen kan koorts gekoppeld gaan met koortsstuipen. Dit zijn niet gevaarlijke , kort optredende convulsies die kunnen voorkomen tussen 3 maanden en 6 jaar. Koortswerende geneesmiddelen kunnen koortsstuipen niet onderdrukken.

Welke oorzaken zijn er voor het ontstaan van koorts?

• Koorts na vaccinatie is een veelvoorkomend en normaal verschijnsel. Vaccinaties bieden bescherming tegen ernstige kinderziekten door het immuunsysteem bloot te stellen aan een onschadelijke vorm van de ziekte, waardoor het lichaam een natuurlijke afweer opbouwt. In de uren of dagen na de vaccinatie kan lichte koorts ontstaan, meestal niet hoger dan 38,5°C, afhankelijk van het type vaccin. Dit is een teken dat het immuunsysteem actief aan het werk is.

• Bij een virale infectie helpt koorts het immuunsysteem om beter te functioneren. De verhoogde lichaamstemperatuur stimuleert het afweersysteem, wat het genezingsproces versnelt. Een temperatuurstijging is daarom een normale reactie van het lichaam op een infectie.

• Soms kan een infectie ernstiger zijn, zoals bij longontsteking (pneumonie), hersenvliesontsteking (meningitis), sepsis (een veralgemeende infectie in het bloed), septische artritis (gewrichtsontsteking), osteomyelitis (botontsteking), of een urineweginfectie.

Wat kan je thuis doen?

Als een kind of volwassene met koorts geen zin heeft om te eten, is dat meestal geen reden om je zorgen te maken. Het is echter wel essentieel om voldoende water te drinken om uitdroging te voorkomen. Het is aan te raden om luchtige kledij te dragen en de kamer zo koel mogelijk te houden. Het gebruik van koude baden wordt tegenwoordig niet meer aanbevolen.

Wanneer contacteer je het best een arts?

• Wanneer je kind jonger is dan 3 maanden en koorts heeft.

• Wanneer je kind ouder dan 3 maanden hoge koorts heeft die langer dan twee dagen aanhoudt.

• Wanneer hoge koorts gepaard gaat met één of meerdere volgende symptomen: nekstijfheid, hoofdpijn, braken, bewusteloosheid en puntbloedingen.

• Bij koortsstuipen.

• Bij tekenen van dehydratatie (droge mond, huilen zonder tranen, ingevallen ogen, …).

TIP: Vergeet de thermometer niet schoon te maken na elk gebruik om overdracht van ziekteverwekkers te voorkomen.